HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ / Hạ Tri Chương

          Nguyễn Ngọc Kiên dịch thơ

            Tiểu sử: Hạ Tri Chương (賀知章; 659 - 744), tự Quý Chân, khi từ quan về làng tự xưng là Cuồng Khách, là nhà thơ đời Đường, người Cối Kê, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ông đỗ tiến sĩ vào năm 695, được bổ làm Thái thường bác sĩ. Trong thời Khai Nguyên, đời vua Đường Huyền Tông, ông làm Lễ bộ thị lang kiêm Tập hiền viện học sĩ, đổi làm Thái tử tân khách, rồi Bí thư giám. Đầu đời Thiên Bảo, ông xin từ quan về làm đạo sĩ.
            Ông cùng với Trương Húc, Trương Nhược Hư, Bao Dung được người đương thời gọi là Ngô trung tứ sĩ (Bốn danh sĩ đất Ngô). Ông là bạn vong niên với Lý Bạch, từng gọi Lý Bạch là "trích tiên" (tiên bị đày). Hạ Tri Chương thích uống rượu, tính tình hào phóng. Ông còn để lại hai mươi bài thơ, trong đó bài Hồi hương ngẫu thư là nổi tiếng nhất.
            (Theo Wikipedia)

回鄉偶書其一

少小離家老大迴，
鄉音無改鬢毛摧。
兒童相見不相識，
笑問客從何處來。

Phiên âm:

Hồi hương ngẫu thư kỳ 1

Thiếu tiểu ly gia, lão đại hồi,
Hương âm vô cải, mấn mao tồi.
Nhi đồng tương kiến, bất tương thức,
Tiếu vấn, khách tòng hà xứ lai.

Dịch nghĩa:

Viết ngẫu hứng khi về làng (Bài 1)

Lúc nhỏ rời xa nhà, nay già mới trở về,
Giọng nhà quê vẫn không đổi, tóc mai đã thưa bạc.
Trẻ con trông thấy nhưng không biết là ai,
Cười hỏi khách từ đâu đến?

Dịch thơ 1:

Xa nhà lúc trẻ, lớn về đây
Tóc mai thưa rụng, giọng chẳng thay
Trẻ con gặp mặt không quen biết
Cười hỏi: khách đâu đến chốn này?

Dịch thơ 2:

Xa quê già mới về nhà
Tóc mai thưa rụng giọng đà chẳng thay.
Trẻ con gặp mặt không hay
Cười hỏi: khách đến nơi này là ai?

回鄉偶書其二

離別家鄉歲月多，
近來人事半消磨。
惟有門前鏡湖水，
春風不改舊時波。

Phiên âm:

Hồi hương ngẫu thư kỳ 2

Ly biệt gia hương tuế nguyệt đa,
Cận lai nhân sự bán tiêu ma.
Duy hữu môn tiền Kính hồ thuỷ,
Xuân phong bất cải cựu thời ba.

Dịch nghĩa:

Viết ngẫu hứng khi về làng (Bài 2)

Xa cách quê nhà đã bao nhiêu năm tháng,
Gần đây chuyện người một nửa đã mòn mỏi, tiêu điều.
Chỉ có Kính hồ ở trước cửa.
Gió Xuân không thay đổi con sóng xưa (làn sóng trên mặt hồ)

Dịch thơ 1:

Xa cách quê hương đã bấy chầy
Nửa phần nhân sự đã đổi thay
Chỉ riêng hồ Kính kia trước cửa
Sóng cũ gió xuân chẳng chuyển lay.

Dịch thơ 2:

Xa quê năm tháng đã nhiều
Nửa phần nhân sự tiêu điều bấy nay
Chỉ hồ Kính trước cửa này
Gió xuân chẳng thể đổi thay sóng hồ.