ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 14) / Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ

TS Nguyễn Ngọc Kiên

          NHÀ THƠ LIỄU TRUNG DUNG - 柳中庸

          Liễu Trung Dung 柳中庸 tên Đạm 淡, sống vào đời Đường, người Hà Đông (nay thuộc huyện Vĩnh Tế, tỉnh Sơn Tây), thuộc họ Tông Nguyên 宗元.

 征人怨 - 柳中庸

歲歲金河復玉關，
朝朝馬策與刀環。
三春白雪歸青塚，
萬里黃河繞黑山。

ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 12) / TS. Nguyễn Ngọc Kiên chọn và dịch thơ

 

TS Nguyễn Ngọc Kiên

          NHÀ THƠ VƯƠNG XƯƠNG LINH

          Vương Xương Linh 王昌齡 (khoảng 698-756) tự Thiếu Bá 少伯, người đất Giang Ninh (tỉnh Giang Tô), năm 727 (đời Ðường Huyền Tông), thi  đậu tiến sĩ, được bổ làm chức hiệu thư lang. Sau vì sơ suất về hành vi, bị biếm ra làm chức úy tại Long Tiêu, ở phía Tây sông Tương. Khi trở về quê nhà, gặp lúc loạn lạc, bị Thứ sử Lư Khâu Hiển giết chết vì tư thù.
           Vương Xương Linh được người đương thời xưng là Thi thiên tử, có bạn thân là Vương Chi Hoán và Tân Tiệm.

(Theo thivien.net)

從軍行其一  王昌齡

烽火城西百尺樓﹐
黃昏獨上海風秋。
更吹羌笛關山月﹐
無那金閨萬里愁。

ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 11) / Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ

TS Nguyễn Ngọc Kiên

 
 

NHÀ THƠ VƯƠNG BỘT

Vương Bột 王勃 (649-675) tự Tử An 子安, người đất Long Môn. Sáu tuổi đã biết làm văn. Mười sáu, mười bảy tuổi nổi danh hạ bút nên vần.
Vương có thói quen, mỗi khi làm văn, mài mực sửa soạn nghiên bút rồi nằm đắp chăn ngủ. Khi tỉnh dậy, cầm ngay bút viết. Vương nổi tiếng là một thi sĩ cao danh thời Sơ Đường (618-713).
Khoảng 675-676, lúc 27-28 tuổi, Vương Bột bị đắm thuyền, chết đuối ở biển Nam Hải trên đường sang Giao Chỉ thăm cha.

 

思歸 -   王勃

長江悲已滯，
萬里念將歸。
況屬高風晚，
山山黃葉飛。

ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 8) / TS. Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ

Dịch giả Nguyễn Ngọc Kiên

          VƯƠNG XƯƠNG LINH

          Vương Xương Linh là người Kinh Triệu, Trường An (nay thuộc tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc).

          Năm Khai Nguyên thứ 15 (727) đời Đường Huyền Tông (ở ngôi: 712-756), ông thi đỗ Tiến sĩ.

          Bảy năm sau (734), ông lại đỗ khoa Bác học hoành từ, lần lượt trải chức: Bí thư sảnh, Hiệu thư lang, huyện úy huyện Dĩ Thủy [3].

Năm Khai Nguyên thứ 28 (740), vì phạm lỗi ông bị giáng làm Giang Ninh thừa . Rồi vì những vụn vặt, ông lại giáng làm Long Tiêu úy .

          Cuối năm 755, tướng An Lộc Sơn dấy binh chống triều đình. Sau đó, Vương Xương Linh trở về làng thì bị viên Thứ sử ở địa phương tên là Lư Khưu Hiển giết chết vì tư thù  khoảng năm 756.

          Tác phẩm

          Số thơ của Vương Xương Linh để lại hiện còn hơn 180 bài, một nửa là tuyệt cú.

          Ngoài ra, theo thiên "Nghệ văn chí" trong Tân Đường thư (Sử nhà Đường bộ mới), thì ông còn viết sách lý luận có nhan đề là Thi cách (Khuôn phép của thơ, gồm 2 quyển) và Thi trung mật chỉ (Ý sâu kín của thơ, gồm 1 quyển); nhưng nay chỉ còn quyển Thi cách do người đời Minh chép, nhưng có người nghi là sách giả, không phải nguyên bản

(Theo từ điển mở Wikipedia tiếng Việt)

出塞其一  王昌齡

秦時明月漢時關，
萬里長征人未還。
但使龍城飛將在，
不教胡馬渡陰山。

ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 4) / Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch và giới thiệu thơ

TS Nguyễn Ngộc Kiên

          VƯƠNG XƯƠNG LINH

          Tiểu sử: Vương Xương Linh là người Kinh Triệu, Trường An (nay thuộc tỉnh Thiểm Tây, Trung Quốc).

          Năm Khai Nguyên thứ 15 (727) đời Đường Huyền Tông (ở ngôi: 712-756), ông thi đỗ Tiến sĩ.

          Bảy năm sau (734), ông lại đỗ khoa Bác học hoành từ, lần lượt trải chức: Bí thư sảnh, Hiệu thư lang, huyện úy huyện Dĩ Thủy ^[3].

Năm Khai Nguyên thứ 28 (740), vì phạm lỗi ông bị giáng làm Giang Ninh thừa. Rồi vì những vụn vặt, ông lại giáng làm Long Tiêu úy.

          Cuối năm 755, tướng An Lộc Sơn dấy binh chống triều đình. Sau đó, Vương Xương Linh trở về làng thì bị viên Thứ sử ở địa phương tên là Lư Khưu Hiển giết chết vì tư thù  khoảng năm 756.

Số thơ của Vương Xương Linh để lại hiện còn hơn 180 bài, một nửa là tuyệt cú.

          Ngoài ra, theo thiên "Nghệ văn chí" trong Tân Đường thư (Sử nhà Đường bộ mới), thì ông còn viết sách lý luận có nhan đề là Thi cách (Khuôn phép của thơ, gồm 2 quyển) và Thi trung mật chỉ (Ý sâu kín của thơ, gồm 1 quyển); nhưng nay chỉ còn quyển Thi cách do người đời Minh chép, nhưng có người nghi là sách giả, không phải nguyên bản

           (Theo Từ điển Wikipedia mở tiếng Việt)

ĐƯỜNG THI – CHỦ ĐỀ BIÊN TÁI (Kì 3): Nguyễn Ngọc Kiên chọn dịch thơ và giới thiệu

TS Nguyễn Ngọc Kiên

          關山月-  李白

          Tiểu sử: Lý Bạch (chữ Hán: 李白; 701- 762), biểu tự Thái Bạch (太白), hiệu Thanh Liên cư sĩ (青莲居士), là một trong những nhà thơ theo chủ nghĩa lãng mạn danh tiếng nhất thời Thịnh Đường nói riêng và Trung Hoa nói chung.

          Suốt cuộc đời của mình, ông được tán dương là một thiên tài về thi ca, người đã mở ra một giai đoạn hưng thịnh của thơ Đường. Ông cùng người bạn Đỗ Phủ trở thành hai biểu tượng thi văn lỗi lạc không chỉ trong phạm vi nhà Đường, mà còn trong toàn bộ lịch sử Trung Hoa, thậm chí toàn bộ khu vực Đông Á đồng văn. Do sự lỗi lạc của mình, ông được hậu bối tôn làm Thi Tiên (詩仙) hay Thi Hiệp (詩俠). Giới thi nhân bấy giờ thì rất kính nể tài uống rượu làm thơ bẩm sinh, nên gọi Lý Bạch là Tửu Tiên (酒仙) hay Trích Tiên Nhân (谪仙人). Hạ Tri Chương gọi ông là Thiên Thượng Trích Tiên (天上謫仙).