Ở tuổi “Cổ
lai hy” rồi, trái tim chẳng dễ gì xúc động, vậy mà đọc bài thơ “Tôi nghe” (/toi-nghe-tho-ang-xuan-xuyen_22.html) của Đặng Xuân Xuyến thật
khó cầm lòng. Chỉ với năm khổ thơ ngắn đưa lại những thông tin, sự kiện đã và
đang xảy ra ngoài xã hội, gần như ai cũng biết, nhưng khi nó được dồn nén bằng
những câu chữ thành dòng dài ngắn, thành một bài thơ, những sự kiện rời rạc kia
bỗng gợi nên những tương phản buồn vui của đất nước không của riêng ai những
tháng năm này. Chuyện vị quan đầu tỉnh xứ Thanh dùng bồ nhí thao túng cơ cấu
chính trị tỉnh đâu còn là chuyện riêng của xứ Thanh. Cái chết một lúc ba nhân
vật đứng đầu của tỉnh Yên Bái không được giải thích nguyên nhân, đâu chỉ là sự
báo động của riêng Yên Bái? Chuyện tưởng không có gì ở Hà Giang:
Quan đầu tỉnh Hà Giang
Thiết lập vương triều
nhà Triệu
Này thì vợ
Này em trai
Này thêm chồng em gái…
Đọc xong
những câu thơ, liệu có ai nghĩ chuyện này chỉ riêng ở Hà Giang!
Còn bao
chuyện tha hóa biến chất của các quan chức nhà nước cấp tỉnh, cấp trung ương,
có việc đã lộ ra như nguyên thanh tra chính phủ Trần Văn Truyền về hưu, mới
biết ông đã can tội tham nhũng (chưa có án xét xử). Rồi ông Trịnh Xuân Thanh
lãnh đạo ngành xây lắp dầu khí làm thất thoát hơn 3.000 tỷ, đơn vị vẫn được hai
lần tặng thưởng huân chương, phong tước anh hùng, để điều chuyển về làm phó chủ
tịch tỉnh nọ, lại đắc cử nghị viên quốc hội mới bị phát hiện. Đích danh tổng bí
thư Nguyễn Phú Trọng chỉ thị các cơ quan trách nhiệm phải làm rõ việc này đưa
ra ánh sáng, xét xử. Dù ông Thanh đã cao chạy xa bay thì vẫn còn đó cái lệnh
truy nã toàn cầu…
Mừng cho ngòi bút tác
giả bài thơ “Tôi
nghe” nếu không vững tay nghề sẽ đem kể hàng loạt những vụ tham nhũng biến
chất như thế, bài thơ sẽ biến thành một “bản trường ca bất hảo” trường thiên…
đọc sẽ nhàm chán bởi bản chất của xã hội, dù tha hóa đến đâu vẫn còn lại bao
điều tốt đẹp, vị tha, cao cả.
Và đoạn thơ
thứ tư bất ngờ xuất hiện:
Tôi nghe...
Đứa trẻ Gia Lai chết
trong tức tưởi
Ba năm tới trường bằng
mượn áo rách của anh
Bà Lò Thị Phanh
Bệnh viện trả về
Không tiền thuê xe
Xác cuốn chiếu
Gập ghềnh xe thồ hơn
trăm cây số.
Một em bé ba
năm tới trường với chiếc ao đi mượn, lại là chiếc áo rách và chiếc áo rách ấy
theo em cả lúc xuống mồ. Hỏi còn gì tủi cực hơn cho một tâm hồn ngây thơ trong
sáng, và một kiếp người! Bàng hoàng hơn, ở thế kỷ 21 này và ở Việt Nam mình mà
có hình ảnh một người chết ở bệnh viện, không có tiền thuê xe, cuốn trong chiếc
chiếu, chở xe thồ hơn trăm cây số!
Tám câu thơ
gợi hình ảnh tương phản với ba đoạn thơ trên về màu sắc sáng tối làm nên bức
tranh toàn cảnh sinh động mà lâu nay mỗi khi nghĩ đến thi ca người ta có cảm
giác nó là thứ nghệ thuật đã tách ra, đứng bên lề cuộc sống thì nay nó lại nhập
cuộc vào vui buồn thao thức lương tri.
Tám câu thơ
ngắn liệm trọn số phận con người nghèo khó ở bất cứ nơi nào khi mà cuộc sống
chưa có công bằng bác ái, ở bất cứ nơi nào mà bọn quan tham còn được che đậy
bởi những lời nói ngoài môi “vì Đảng, vì dân”!
Bài thơ không cần đoạn
thứ năm:
Tôi nghe...
Những mảnh đời khốn
khó
Những anh Vươn sắp
trơ lì hãi sợ
Có câu tức nước ắt vỡ
bờ
Khi niềm tin rạn vỡ.
Bởi chỉ bốn
đoạn trên nó đã gây được xung lực, nó đã gợi lên cho người đọc, dù vô tâm đến
đâu cũng phải khơi dòng không thể để “tức nước vỡ bờ”. Nhìn lại những trận đại
hồng thủy từng qua, cuối cùng vẫn lại dân đen chìm nổi cùng với đau thương gánh
chịu.
*
Hà Nội, ngày 06 tháng
10.2016
Nhà thơ CHỬ VĂN LONG
Địa chỉ: Thôn 2, Vạn Phúc,
Thanh Trì, Hà Nội.
Điện thoại: 01658818263
Email: haicv08@gmail.com
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét