VT biết
nhà thơ Quang Chuyền cũng hơn mười năm; anh sinh ra tại một làng quê tỉnh Vĩnh
Phúc, nên những vần thơ của anh mang dấu ấn làng quê:
Phía sau bờ tre là làng
Là cha, là mẹ, họ hàng anh
em
(Phía sau bờ tre)
Dù sau này do cuộc sống mà anh phải ly hương nhưng nỗi
lòng nhớ quê vẫn đau đáu:
Quê nhà mỗi lúc khác quê
Chờ con vuông đất, bờ tre,
xóm giềng.
( Nhà mẹ có con đi xa)
Đất mẹ đôi bờ nghèo ngô lúa
Ước làm con sóng chở phù
sa
( Đêm ngủ ven sông)
Và chính nhà thơ cũng tự khắc họa mình:
Ta là một gã nhà quê
Bước đời không định lạc về
phố đông
Bữa ăn thường thích cua đồng
Dưa chua, tương mặn, cải
ngồng bãi Soi.
( Tự họa)
Vì chiến tranh mà nhà thơ phải rời bục giảng khoác áo
lính ngành thông tin; và từ đây mỗi chặng đường đi qua trong chiến tranh anh đều
có những bài thơ:
Sương như khói vạt cỏ
tranh đẫm ướt
Lạnh đi ra từ ruột đất A
So...
( Buổi sáng ở A So)
Con đường mòn dốc ngược
Ấy con đường hành quân.
( Điệp khúc hành quân đường núi)
Đời lính trong chiến tranh thì gian nan vất
vả, đói khát, sốt rét rừng... Nhưng Quang Chuyền vẫn có những vần thơ lạc quan:
Ở hang sốt rét rụng tóc đầu
Da xanh mà chả xanh xao nụ
cười.
(Thơ viết ở
rừng).
Không ít những bài thơ anh nói về ngành thông tin:
Lối mòn vào tổng đài
Em khuất vào trong đá.
( Hoa trên vách đá).
Đường dây vi vu về nơi đâu
Vọng tiếng dây đi có tiếng
gà nao nức
(Tiếng gà trên trọng điểm)
Dẫu trong gian khổ, chết chóc thơ anh vẫn lóe lên tình
yêu mơ mộng:
Cái khoảng xa kỳ diệu
Cho chúng mình gặp
nhau...
Sao bàn tay lặng thinh
Khi chúng mình giáp mặt?
( Tiếng nói bàn tay)
Khi đất nước đã im tiếng súng, Quang Chuyền không ít lần
đi tìm đồng đội đã hy sinh:
Ở đây chôn dấu tháng ngày
Chân dầm trong nước, mây
bay trắng đầu
Ở đây vùi lấp niềm đau
Xác người, xác đất trong nhau ngập chìm.
( Tìm trong rừng đước)
Trong cuộc sống vì công việc, mỗi lần anh
tới đâu đều để lại những bài thơ:
Đi qua hai phía lở bồi
Tôi về tìm lại bóng người
bên sông.
( Bóng người
bên sông)
Vốn dĩ được sinh ra từ vùng
quê Bắc Bộ; nên ngay từ thuở còn nằm trong nôi Quang Chuyền đã được nghe bà, hoặc
mẹ... hát ru, phần nhiều những bài hát ru đều mang thể loại dân ca bằng vần điệu
lục bát. Có lẽ vì vậy mà những vần thơ lục bát đã ngấm sâu vào tiềm thức của
Quang Chuyền, vì vậy trong tập thơ này có nhiều bài thơ thể lục bát đã đi vào
lòng người đọc:
Viết về người mẹ của liệt sĩ, Quang Chuyền
có những vần thơ như cháy lòng:
Mẹ ngừng nhai nửa miếng trầu
Lặng nhìn tấm ảnh nửa màu phôi phai
Thương con lòng mẹ chia
hai
Nửa sau khung cửa, nửa
ngoài mái hiên...
Nửa đêm nghe gió trở mùa
Nhớ, thương hai nửa lạnh
lùa vào tim...
( Nửa
trời trăng khuyết)
Trong hoàn cảnh nào những
vần thơ lục của anh cũng vẫn mềm mại:
Con tàu vẫn chạy vòng
quanh
Vòng quanh vẫn thấy viền
xanh chân trời...
(Từ ô cửa sổ tàu đang chạy).
Xa kia có cánh đồng vàng
Con cò vỗ cánh bay ngang
chân trời...
(
Phía sau bờ tre).
Nhà ta nửa lệch, nửa bằng
Nắng chếch nửa sáng,
sương giăng nửa chiều
Cây nhang cháy nửa liêu
xiêu
Tóc em nửa bạc bởi nhiều
buồn đau...
( Nửa vầng
trăng khuyết).
Bước sang tuổi đã lên hàng ông bà, nhà thơ
đã không khỏi ngỡ ngàng khi nhớ về người yêu cũ:
Thuyền ai đậu ở bến này
Người xưa chèo lái đưa
ngày qua sông...
Tôi tìm bến cũ người
không
Chỉ nghe sóng vỗ phập phồng
bãi xa.
( Bến xưa)
Nụ hôn một nửa lên tàu
Nửa rơi xuống chỗ bắt đầu
chia xa...
Hôm nay nơi ấy có người
Qua ga bất chợt để rơi
bóng mình.
(
Sân ga cuối)
Nhưng người đọc phải ngỡ ngàng khi đọc bài lục
bát bốn câu của nhà thơ Quang Chuyền đã ngoại lục tuần, về tính lãng mạn và si
mê:
Thà rằng lụt biển, lũ
sông
Sa chân lỡ bước... chết
trong nổi chìm
Ơ hay cái lúm đồng tiền
Bé tí bé tẹo cũng dìm chết
nhau.
( Cái lúm đồng tiền - 2009)
Và cả khi ngay chốn cửa thiền linh thiêng
mà thơ anh cũng còn tính lãng mạn, ỡm ờ:
Chiều em anh cũng đi chùa
Cũng thay áo lính, cũng
mua thẻ vàng
Cũng quỳ trước khói đèn
nhang
Tâm linh đời thực gửi
sang cõi trời...
Tay lễ Phật mắt liếc em
Ở nơi ngỡ chỉ linh thiêng
trụ trì
( Người lính đi lễ
chùa- 2007)
Khi tuổi đã xé chiếu nhà thơ vẫn mượn những vần
lục bát tâm sự của riêng mình; nhưng câu thơ ít nhiều cũng vương vất trong tâm
người đọc:
Tìm vui trong nỗi thiệt
thòi
Học trăng năm tháng lẻ
loi chẳng buồn...
Sống đời người sợ điều
chi
Sợ ngày sợ tháng trôi đi
nhạt nhòa...
Con người không làm sao tránh khỏi quy luật:
Sinh – lão - bệnh - tử, nhà thơ đã nhắc
nhở mình và người đời:
Người về đâu? Ta về
đâu?
Rồi ra chung một sắc
màu cỏ xanh.
Nhìn chung thơ Quang Chuyền phong phú về
đề tài; những bước chân anh đi qua đều để lại dấu ấn bằng thơ. Tập thơ này gần
như là cuốn nhật ký về thơ của một nhà thơ khoác áo lính. Từ ngữ trong thơ cũng
dung dị, tinh tế, đằm thắm như tấm lòng của anh; mang nhiều hoài niệm cảm xúc về quê hương,
cha mẹ, đồng đội... ngôn từ không gồ ghề, gai góc. Hy vọng rằng dù ít nhiều
cũng sẽ có những vần thơ còn lưu lại trong lòng người đọc.
Sài Gòn cuối thu 2023.
Việt Thắng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét