Sách mới: HỌ HÀNG NHÀ QUẢ / Lê Văn Hy

 

       Tôi rất cảm động khi bác Lê Văn Hy, tuổi 83 vẫn hẹo hẵng đạp xe hơn chục cây số từ Mỹ Lộc về thành phố tặng sách bạn văn. Tốt nghiệp Đại học, bác được phân công về Thông tấn xã, nhiều năm làm báo trong chiến trường Tây Nguyên. Về hưu, bác sinh hoạt tại Hội VHNT Nam Định và một số câu lạc bộ thơ văn. Với tôi, bác thực sự là người anh về mọi phương diện. Bác viết không chỉ trên lĩnh vực báo chí, mà còn viết thơ, văn, nghiên cứu phê bình văn học, triết học… Lĩnh vực nào bác cũng chứng tỏ qua tác phẩm về sự hiểu biết và cảm nhận tinh tế, có nét riêng thú vị.

Bạn đọc quan tâm hẳn đã biết một số tác phẩm của bác đã xuất bản như: “Nỗi niềm gửi bạn” (Nxb Thanh Niên, 1999), “Chu Công giải mộng toàn thư” (Sở VHTT Nam Định, 2005), “Tìm hiểu học thuyết ngũ hành” (Hội VHNT Nam Định, 2004), “Thời trai trẻ” (Nxb Thông Tấn, 2006), “Thơ ca đôi điều cảm nhận” (Nxb Thanh Hóa, 2008), “Trường Sơn và miền quê” (Tập thơ, Nxb Văn học, 2011), “Một thoáng Đường thi” (Tập thơ, nxb Văn học, 2012), “Khoảng cách” (Tập thơ, Nxb Hội nhà văn, 2022)…

Đầu năm 2023, bác trình làng tập thơ thiếu nhi:

       HỌ HÀNG NHÀ QUẢ: Thơ thiếu nhi / Lê Văn Hy. – H.: Hội Nhà văn, 2023. - 87 tr. : Minh họa; 21 cm.

       “Họ hàng nhà quả” tập hợp 40 bài thơ thiếu nhi và chùm thơ thiếu nhi 5 bài được nhạc sĩ Trần Công Thủy phổ thành ca khúc thiếu nhi. Tên bài thơ “Họ hàng nhà quả” được lấy làm tên sách chung cho cả tập. Nhà thơ kể tên các loại quả để ăn, tên loại “quả” của vật, tên loại quả là vũ khí… đều là họ hàng mang từ “quả” trong tên gọi và các loại quả ấy đều là quý, là cần khi vì dân, phục vụ dân sinh, thương dân. Tư tưởng “dân là gốc” của dân ta được nhà thơ diễn giải thật giản dị, dễ hiểu, phù hợp với nhận thức của lứa tuổi thiếu nhi:

       Nếu biết vì dân, phục vụ dân

       Quả nào cũng quý, cũng thương dân

       Thực phẩm hay là dòng vũ khí

       Cùng chung nhiệm vụ lúc dân cần.

       Đọc “Họ hàng nhà quả”, ấn tượng mạnh để lại cho người đọc là cảm xúc tình cảm của người lớn, của ông, bà, cha mẹ, anh chị… đối với các cháu thiếu nhi. Hẳn thế, nhưng cái tôi muốn nói chính là một góc nhìn riêng về mọi việc liên quan đến con trẻ của cụ Lê Văn Hy. Tác giả quan sát tinh tế, chi tiết, phát hiện ra cái khác biệt trong mắt nhìn, trong góc nhìn, trong liên tưởng, trong suy nghĩ của con trẻ và người lớn. Có nhận ra đặc điểm tâm lý của trẻ mới có thể tìm ra cách diễn đạt, cách dùng từ ngữ, chọn hình ảnh dễ hiểu, cụ thể, sinh động, giản dị, phù hợp nhất với đối tượng mà tập thơ hướng tới – trẻ em. Về điều này, tôi nghĩ, cụ Lê Văn Hy đã thành công.

       Cái thú vị của tác giả là dường như từ bất kỳ một hiện tượng sự vật bình thường nào cũng liên tưởng, nhìn ra được cái có thể giáo dục trẻ. Chẳng hạn, một cuộc đối thoại giữa ông và cháu rất bình thường trong bài “Mắt”, tác giả khéo léo, rất tự nhiên dạy trẻ không chỉ về cách hiểu và dùng từ ngữ mà còn giáo dục bé phải sống tốt, coi trọng làm điều thiện, tránh làm điều ác, vì ông trời cũng có mắt “xét soi thiện ác trong vòng nhân gian” đấy!

                     MẮT

       “Giàu hai con mắt” – của người

       Quả chi mở mắt?

       Đúng rồi, quả na

       Mắt xích xe máy “Hon-da”

       Mắt kính, người cận người già rõ thêm

       Mắt bão, hiện tượng thiên nhiên

       Nghe tin thời tiết phải nên đề phòng

       - Ông trời có mắt”

       - Sao không!

       Xét soi thiện ác trong vòng nhân gian.

       Trong tập “Họ hàng nhà quả”, tác giả sử dụng chủ yếu thể thơ bốn, năm từ. Thể thơ gần gũi với vè, đồng dao, phù hợp với lứa tuổi trẻ nhỏ, dễ đọc, dễ nhớ. Viết cho lứa tuổi thiếu nhi, đôi khi dùng nhiều ẩn dụ, hình ảnh xa xôi quá các em khó hiểu, thành mất tác dụng. Với lứa tuổi này, cần đi thẳng vào điều cần nói, nói những điều các em quen thuộc, từng trải nghiệm lại phát huy được tác dụng hơn.

       QUẢ MÍT CÕNG NHAU

       Ông bế bé cháu gái

       Ra xem mít vườn sau

       Ông thì bảo lắm trái

       Bé thì “mít cõng nhau”.

       Đôi dòng viết vội sau khi đọc hết tập thơ thiếu nhi “Họ hàng nhà quả” của cụ Lê Văn Hy. Tết đang tới, tôi thầm mong cho cụ sức khỏe trường thọ, tinh thần trẻ mãi với trẻ thơ, viết tiếp những bài thơ cho trẻ nhỏ - một lĩnh vực hiện rất cần có nhiều tác phẩm hơn nữa.

“Họ hàng nhà quả” là một tác phẩm có tính giáo dục tình cảm, yêu ông bà cha mẹ, yêu Tổ quốc đồng bào… qua phong cách thơ Lê Văn Hy, rất có tác dụng với trẻ nhỏ. Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc tập thơ vừa trình làng của cụ Lê Văn Hy.

 

14-1-2023

TMG