Một số bạn trẻ đề nghị tôi cho biết cụ thể những biến thể của
thơ lục bát. Tôi xin nêu ý kiến dưới đây, kính nhờ các cụ, các nhà thơ, nhà
nghiên cứu góp ý chỉnh lý bổ sung ạ.
Tổng
hợp ý kiến của một số tác giả trên mạng thì lục bát có các dạng biến thể như:
Lục
bát ngắt câu, tứ bằng lục trắc, thêm vào, âm vận, trắc vận, xen kẽ và kết bài,
song thất lục bát, lập thể...
Tôi
thiển nghĩ: Lục bát biến thể là những câu lục bát khác với luật chính.
Tuy
nhiên, riêng tôi không xếp mấy loại sau vào biến thể lục bát:
-
Song thất lục bát: xưa nay được coi là một thể riêng không nên gọi là biến thể
lục bát.
-
Xen kẽ và kết bài: là bài thơ theo một thể khác có xen kẽ hoặc kết bài bằng một
đôi câu lục bát mà gọi là lục bát biến thể cũng không nên. Làm thế là hơi… vơ
vào.
-
Biến thể âm vận: Cái này không nên gọi là biến thể lục bát bởi nó đúng luật đấy
chứ, nó chỉ biến âm của từ theo kiểu thơ Bút Tre thôi mà. Ví dụ:
Gặp
nhau có một nải chuồi (nải chuối)
Mỗi
cô một quả nhớ buôi ban đầu (buổi ban đầu)
(Không
rõ tác giả)
Tôi
kê ra đây mấy dạng biến thể lục bát phổ biến:
*
Biến thể ngắt câu: Ngắt đoạn bằng cách cắt câu thơ lục bát ra từng đoạn và xuống
dòng tùy yêu cầu thể hiện.
Ví
dụ:
Dại
chi
ghen
với người thơ
Trong
đầu
toàn
những mộng mơ hão huyền
Đi
bên em
túi
lép tiền
Được
dăm ba bữa
Thì
duyên cũng tàn...
(Ghen
với người thơ / Ngô Nguyễn)
*
Biến thể đảo thanh: Từ thứ tư đổi thanh từ thứ sáu.
Ví
dụ:
Yêu
em anh nắm cổ tay
Anh
hỏi câu này có lấy anh không?
(Ca dao)
*
Biến thể thêm vào: Thêm một số từ trong câu thơ làm số từ nhiều hơn 6-8 nhưng vẫn
giữ được vần điệu của lục bát. Ví dụ:
Anh
yêu em anh lấy chân anh khoèo
Cha
mẹ em có thấy anh la to bạn nghèo mình đo chân
(Ca dao)
Yêu
nhau tam tứ núi cũng trèo
Ngũ
lục sông cũng lội, thất bát đèo cũng qua
(Ca dao)
*
Biến thể trắc vận. Ví dụ:
Tò
vò mà nuôi con nhện
Mai
sau nó lớn nọ quện nhau đi
***
Xin
cảm ơn các cụ.
TMG
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét