“HƯƠNG THU” (Thơ Đặng Xuân Xuyến) - ĐƠN GIẢN MÀ HỒN CỐT CÓ DUYÊN / Bùi Đồng

HƯƠNG THU

Ô kìa chiều

Ai thả nắng vương cây

Tóc rối ai bay

Mòn ai đuôi mắt

Điệu lý buông lơi tính tang khoan nhặt

Da diết bổng trầm xao xác sông xưa

Ta hỏi chiều

Thu đã về chưa

Mà lá vàng rơi khẽ nghiêng thật nhẹ

Mà gió mơn man vuốt ve thật khẽ

Biêng biếc trời chiều

Man mát hương sen.

Ta hỏi chiều

Sao rất đỗi thân quen

Tí tách bếp ai dẻo thơm cốm mới

Câu lý giao duyên ngập ngừng bối rối

Bồng bềnh người ơi

Mây tím lưng trời.

Hà Nội, chiều 07 tháng 08 năm 2014

ĐẶNG XUÂN XUYẾN

LỜI BÌNH CỦA BÙI ĐỒNG

 
         Lâu lâu mới thấy một bài thơ không có âm tình phiêu phưởng phảng phất liêu trai của Đặng Xuân Xuyến.

Cái mạnh của tác giả nằm ở chỗ cô đọng từ ý đến ngôn từ. Vần điệu cứ tự nhiên tuôn ra một cách thoải mái trong cấu tứ:

Tóc rối ai bay

Mòn ai đuôi mắt.

        Biêng biếc trời chiều

        Man mát hương sen

        Bồng bềnh người ơi

        Mây tím lưng trời...

Cô đọng đến mức tuyệt đối mà chặt chẽ, vừa đủ để nhớ, làm bài thơ có vần điệu với tâm trạng thay đổi trước cảnh thu vàng.

        Từ đầu đến cuối bài thơ, tác giả dùng đại từ nhân xưng AI, tuy cách sử dụng không mới nhưng thật hợp với tâm sự mênh mang, hỏi mà hỏi thôi, trong cái bề bộn của nỗi nhớ, của buổi chiều thu:

Tí tách bếp ai dẻo thơm cốm mới.

Câu lý giao duyên ngập ngừng bối rối. 

Một sự tưởng tượng của thi nhân tức cảnh để bật thành thơ, một tư duy thơ hợp lý và được độc giả chấp nhận lại tạo ra sức sống cho thơ. 

Không có nhân vật cụ thể kiểu như: mình về mình có nhớ ta? Mặc dù chỉ là mặc định nhưng ai cũng thấy mình trong đó.

Rõ ràng bài thơ thật giản dị, không có mỹ từ, không có ý tứ sâu xa, không gồng lên bằng cách tìm kiếm nhọc nhằn từ lạ trái lại thấy gần gũi, dễ mến như đứng trước cô gái chân quê bình dị lại rất có duyên.

Ô kìa chiều! 

Một sự phát hiện đột ngột nên buột miệng: Ô kìa! Từ cái đột ngột ấy cảm xúc tuôn ra, bài thơ không có chủ đề vì nó nói lên rất nhiều vấn đề mà cứ từ từ mở ra theo tưởng tượng nhiều hơn quan sát.

Quả thật tả chiều thu nhiều người làm lắm rồi nên muôn hình muôn vẻ nhưng bài thơ Hương Thu này có một sức nặng nhất định vì có hồn cốt, nghệ thuật nằm trong chính sự đơn giản mà tác giả vô tình nắm được.

Thành Nam, 03.10.2018

BÙI ĐỒNG

Địa chỉ: 3/176 Phan Đình Phùng, t/p Nam Định.

Email: hatbuinhangian.db@gmail.com

Điện thoại: 0902191804

.