Nhạc sĩ Bùi Đình Thảo (1931 – 1997), tên thật là Đặng Đức Ngao, quê Đồng Văn, Duy Tiên, Hà Nam. Ông là Hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Ủy viên Ban chấp hành kiêm Trưởng bộ môn âm nhạc Hội VHNT Nam Hà khóa 2 và 3. Nguyên chuyên viên âm nhạc Sở VHTT Hà Nam Ninh, Nam Hà…
Ông bắt đầu tự sáng tác ca khúc từ năm 1956. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông sáng tác bản giao hưởng thơ Mùa xuân Hồ Chí Minh - Mùa xuân thống nhất. Ông còn sáng tác nhiều thể loại khác như nhạc sân khấu chèo, múa rối, kịch nói, ca cảnh và tổ khúc hát múa.
Ông đã đoạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Nguyễn Khuyến lần thứ nhất (loại B) và lần thứ hai (loại A).
Tác phẩm:
Giao hưởng thơ Mùa xuân Hồ Chí Minh - Mùa xuân thống nhất (1978). - Các ca khúc, nổi bật là: Gửi người yêu dấu (1957) - Chuyện vợ chồng ông Ba (1958) - Em cấy khác xưa (1959) - Theo Đảng ta đi (1960) - Đi học (1970, phổ thơ Minh Chính) - Em đi giữa biển vàng (1975) - Bàn tay mẹ (1976) - Đời con tung cánh (1976) - Sách bút thân yêu ơi (1977) - Bà thương em (1978) - Chúng em làm chị Tấm (1979) - Tay thơm tay ngoan (1980) - Thư biên giới (1981) - Tiếng hát vào ca (1981) - Lúa uốn câu (1982) - Cây lúa tình em (1983) - Xôn xao Cúc Phương (1983) - Lời ca từ biên cương phía Bắc (1984) - Bác còn sống mãi (1985)…
Để thể hiện chân dung Nhạc sĩ Bùi Đình Thảo, tôi kể lại cụ thể, chính xác, không hề hư cấu một đêm ngủ cùng phòng với ông…
NHỚ NHẠC SĨ BÙI ĐÌNH THẢO
Nhạc sĩ Bùi Đình Thảo hơn tôi 18 tuổi,
nhưng ông lại xưng hô với tôi như người đồng trang lứa. Dường như bất kỳ một
câu nói nào với tôi, ông cũng mở đầu bằng ba từ “Ông Giống này…”. Tôi thì gọi
ông là “Bác” và xưng “Em”.
Ông là người
vui tính, hài hước, giản dị, rất dễ gần. Tôi thường đến chơi với nhà thơ Tống
Hiển ở “khu tập thể” ngay trong trụ sở Sở Văn hóa Thông tin Hà Nam Ninh. Ngày ấy
Nhạc sĩ Bùi Đình Thảo cũng ở cùng “khu tập thể” với Tống Hiển. Khi thì chúng
tôi kéo vào phòng ông, khi thì ông sang phòng Tống Hiển uống nước, bù khú chuyện
trên giời dưới biển. Đôi lần ông ra thư viện vào phòng tôi nhờ tra cứu một vài
tư liệu, đàm đạo về nhân tình thế thái, về âm nhạc. Miệng ông thường trực nụ cười
thoải mải, lộ hàm răng trên khuyết hai cái răng cửa trông ngồ ngộ, rất duyên...
Tôi và nhạc sĩ Bùi Đình Thảo có lần cùng
được mời dạy ở Trường trung cấp Văn hóa nghệ thuật Hà Nam Ninh. Trường bố trí
cho hai chúng tôi ngủ cùng phòng tại phòng khách – nhà cấp 4. Nửa đêm, vẫn nghe
tiếng vỗ muỗi bên giường Bùi Đình Thảo, tôi hỏi:
- Bác làm gì mà cứ vỗ bì bộp mãi vậy?
Ông bảo:
- Ông Giống này, bật điện lên giúp tôi với…
Tôi vội bật điện. Bùi Đình Thảo vừa gãi
cổ vừa nói:
- Ông Giống này, muỗi cắn ghê quá, không
ngủ được. Ông giúp tôi đếm xem cái màn có bao lỗ thủng và túm lại cho tôi với.
Tôi chui ra khỏi màn, tỉ mẩn đếm lỗ thủng
ở màn ông.
- Có tất cả 17 lỗ thủng lớn nhỏ muỗi có
thể chui vào được bác ạ.
Tôi lần mò kiếm dây túm các lỗ thủng màn
ông lại. Ông bảo:
- Ông Giống này, quá giấc rồi, già ít ngủ,
cứ để điện cho đỡ muỗi, chuyện cho vui đi.
Tôi gợi chuyện:
- Ông hiệu trưởng trường cũng là nhạc sĩ
xịn đấy.
Bùi Đình Thảo cười:
- Ông Giống này, ông đếch nào cũng khoe
với học sinh mình là nhạc sĩ chính quy, đạo diễn lớn… Nhưng hiện ở cái Sở mình,
duy nhất có Bùi Đình Thảo được ghi tên trong từ điển nhạc sĩ quốc gia… Hì hì…
Tôi trêu ông:
- Ai mà chả biết Bùi Đình Thảo là “Nhạc
sĩ trẻ con”, toàn thấy “Em đi giữa biển vàng”, “Đi học”, “Sách bút thân yêu
ơi”, “Bà thương em”…
- Ông Giống này,
chả lẽ cỡ ông mà không biết đến nhạc Giao hưởng Bùi Đình Thảo ư?
- Sao không?
Giao hưởng thơ “Mùa xuân Hồ Chí Minh - Mùa xuân thống nhất” của bác em còn lạ? Năm
1980 - 1982 em chuyển ngành học tiếp Đại học Văn hóa, đã được nghe giới thiệu
trong chương trình thực tế minh họa cho phần “Các loại hình nghệ thuật” rồi.
Nhưng thực tình mà nói, chả mấy ai biết đến giao hưởng của bác. Không phải vì
giao hưởng của bác không hay, mà bởi đối tượng của giao hưởng quá ít, còn đối
tượng ca khúc thì quá đông. Vậy nên hầu như trẻ con mấy thế hệ qua đứa nào cũng
hát “Đi học”. Mấy bài hát trẻ con nhạc đơn giản mà đè chết tươi giao hưởng đồ sộ
của bác rồi. Hí hí…
Nghe tôi ba hoa vậy, ông không giận, mà
bật người sang giường tôi, nắm tay tôi, hào hứng:
- Ông Giống này, tôi thích ông rồi đấy.
Ông có thích “bài hát trẻ con” nào của tôi không?
- Có, thích nhất bài “Đi học”.
- Ông Giống này, ban đầu tôi lấy một bài
thơ chép tay lưu truyền trong bạn bè làm lời bài hát nên không biết ai là tác
giả thơ. May nhờ Tống Hiển phát hiện thơ của Minh Chính nên mới ghi được tác giả
lời.
- Hoàng Minh Chính quê gốc ở Ý Yên tỉnh Nam Định, dòng Nhượng Tống đấy. Nhỏ sống ở Phú Thọ, lớn đi bộ
đội hy sinh.
Lặng đi hồi lâu, tưởng ông đã ngủ, tôi tắt
đèn.
- Ông Giống này, sắp sáng rồi, ông cứ bật
đèn lên được không?
Tôi lại bật đèn. Tôi nghe ông phều phào
một âm điệu vui tai. Tôi cũng hát bài “Đi học” bằng giọng bắt chước giọng trẻ
con.
Lần ngủ chung phòng với ông tối hôm ấy
thật khó quên. Ông về hưu được đâu tám chín năm thì mất. Hôm qua cùng bạn bè nhắc
đến cố nhà thơ Tống Hiển, bất chợt tôi lại nhớ tới Bùi Đình Thảo. Tôi hát “Đi học”
bằng giọng thật của mình, ghi âm bằng cái máy ảnh du lịch cổ lỗ sĩ:
“Hương rừng thơm đồi vắng
Nước suối trong thầm thì
Cọ xòe ô che nắng
Râm mát đường em đi…”
TMG
Bài Em đi giữa biển vàng của nhạc sĩ Bùi Đình Thảo ca từ và nhạc khá hay. Tôi thể hiện bài hát này qua cảm xúc thẩm mỹ của chính mình và tình cảm yêu quý nhạc sĩ… bằng giọng lão già đã qua tuổi thất thập, xin các bạn đừng cười.
https://www.youtube.com/watch?v=pzOc4alyLww&list=UUt-q0yjan7VbV4dMkmfqDXQ&index=61
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét