Truyện nhặt
Trần Mỹ Giống
Trên
chuyến tàu Hà Nội đi thành phố Hồ Chí Minh, hai cụ hành khách làm quen nhau. Cụ
gầy nhom hỏi cụ bụng to như cái trống:
- Thưa,
cụ về đâu ạ?
-
Tôi về Thanh Hoá. Còn cụ?
- Tôi về Ninh Bình cụ ạ.
Cụ
bụng to như cái trống hỏi:
-
Thế cụ về Ninh Bình Phủ Lý hay Ninh Bình Hoa Lư, hay Ninh Bình Nam Định ạ?
- Dạ,
thưa cụ, người ta khai tử tỉnh Nam Định, Hà Nam, các thành phố và huyện rồi. Giờ chỉ có xã phường
và tỉnh mới thôi. Tôi về xã Xuân Hưng tỉnh Ninh Bình cụ ạ.
- Nghe
tên xã Xuân Hưng lạ hoắc, tôi chịu không biết. Thế tên xã cũ của cụ là gì ạ?
- Là xã Trà Lũ cụ ạ.
- À,
cụ nói xã Trà Lũ thì tôi biết ngay. Xã Trà Lũ xưa thuộc tổng Trà Lũ, phủ Xuân
Trường. Sau chia tách ba thôn của Trà Lũ làm ba xã Xuân Trung, Xuân Phương,
Xuân Bắc. Mấy năm trước người ta nhập ba xã vào lấy lại tên xã Trà Lũ. Trà Lũ là
nơi đầu tiên Thiên chúa giáo du nhập vào nước ta, nơi có thánh đường Phú Nhai
to nhất Đông Dương. Trà Lũ là đại đồn của khởi nghĩa Phan Bá Vành, là lò vật võ
nổi tiếng cả nước hồi thế kỷ 19, là xã điển hình của nông thôn miền Bắc, xã có
xã chí, văn hóa lâu đời…
- Nghe
cụ nói chứng tỏ cụ hiểu rất rõ về làng Trà Lũ. Hẳn cụ học nhiều biết rộng?
- Chả giấu gì cụ. Tôi ham mê đọc sách lịch sử, địa chí, thích
tìm hiểu về làng xã điển hình. Những điều tôi biết về Trà Lũ là nhờ đọc cuốn
Trà Lũ xã chí của cụ Cử Nhưng và các bài nghiên cứu về Trà Lũ trên báo tạp chí
cụ ạ.
- Cụ
ơi, rất buồn là tên xã Trà Lũ mới lấy lại mấy năm nay đã bị họ khai tử rồi!
Cụ
bụng to như cái trống trầm ngâm:
- Hậu
sinh khả úy. Đúng là bọn quan chức hậu sinh giờ đáng sợ thật, cụ nhỉ!
- Cụ
nói chí phải. Tân quan tân chính sách mà cụ.
-
Thì vưỡn…
TMG
Ghi trên tàu Hà Nội về Nam Định
12 - 7 - 2025
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét